Anthony Albanese ogłosił zwycięstwo jako pierwszy australijski premier, który zdobył drugą kadencję z rzędu w ciągu 21 lat w sobotę i zasugerował, że jego rząd zwiększył swoją większość, nie wzorując się na administracji prezydenta USA Donalda Trumpa.
„Australijczycy postanowili stawić czoła globalnym wyzwaniom w australijski sposób, dbając o siebie nawzajem, jednocześnie budując przyszłość” — powiedział Albanese zwolennikom w przemówieniu zwycięskim w Sydney.
„Nie musimy żebrać, pożyczać ani kopiować z żadnego innego miejsca. Nie szukamy inspiracji za granicą. Znajdujemy ją tutaj, w naszych wartościach i w naszych ludziach” — dodał.
Jego centrolewicowa Partia Pracy nazwała rywala Albanese’a, Petera Duttona, lidera opozycji, „DOGE-y Dutton” i oskarżyła jego konserwatywną Partię Liberalną o naśladując Trumpa i jego Departament Efektywności Rządowej.
Dutton wcześniej przyznał, że jego sojusz partii konserwatywnych poniósł porażkę w wyborach, a on sam stracił miejsce w parlamencie, które piastował przez 24 lata.
Los Duttona jest podobny do losu lidera kanadyjskiej opozycji, Pierre’a Poilievre’a, który stracił swoje miejsce po tym, jak Trump wypowiedział wojnę gospodarczą sąsiadowi USA na północy. Poilievre był wcześniej uważany za pewnego kandydata na premiera Kanady i pierwszego od dekady na powrót Partii Konserwatywnej do władzy.
Analitycy twierdzą, że naśladowanie Trumpa zmieniło się z pozytywnego dla australijskich konserwatystów na negatywne po tym, jak Trump nałożył globalne cła.
Trumpet of Patriots, niewielka partia zainspirowana polityką Trumpa, której budżet reklamowy finansowany był przez magnata górniczego Clive’a Palmera, przyćmiła główne partie, przyciągnęła zaledwie 2% głosów.
Zareh Ghazarian, wykładowca nauk politycznych na Uniwersytecie Monash w Melbourne, zakwestionował znaczenie etykiety „DOGE-y Dutton” w wynikach wyborów.
„Nie dowiemy się. Ale nie jestem pewien, czy miało to ogromny wpływ” — powiedział Ghazarian. „To ogromne zwycięstwo Partii Pracy i ogromna nagana dla Partii Liberalnej”.
Stany Zjednoczone Sekretarz stanu Marco Rubio pogratulował Albanese’owi wyboru na drugą trzyletnią kadencję.
„Australia jest cenionym sojusznikiem, partnerem i przyjacielem Stanów Zjednoczonych. Nasze wspólne wartości i demokratyczne tradycje stanowią podstawę trwałego sojuszu i głębokich więzi między naszymi narodami” — powiedział Rubio w oświadczeniu.
„Stany Zjednoczone z niecierpliwością oczekują pogłębienia relacji z Australią, aby promować nasze wspólne interesy i wolność oraz stabilność w regionie Indo-Pacyfiku i na świecie” — dodał.
Brytyjski premier Keir Starmer, również lider lewicy centrowej, pogratulował Albanese’owi zwycięstwa.
„Wielka Brytania i Australia są sobie tak bliskie jak zawsze — co pokazuje, że przyjaźnie na odległość mogą być najsilniejsze” — powiedział Starmer. „Wiem, że będziemy nadal współpracować nad naszymi wspólnymi ambicjami, w tym w zakresie handlu, inwestycji i energii, dążąc do lepszego życia dla ludzi pracujących w Wielkiej Brytanii i Australia.”
Partia Pracy zdobyła niewielką większość 78 miejsc w 151-osobowej Izbie Reprezentantów, niższej izbie, w której partie tworzą rządy.
Rządy australijskie są zazwyczaj wybierane na co najmniej drugą kadencję, ale oczekuje się, że stracą miejsca w drugich wyborach. Ale Partia Pracy jest na dobrej drodze, aby zwiększyć swoją większość w drugiej kadencji.
Polityka energetyczna i inflacja były głównymi tematami kampanii, a obie strony zgodziły się, że kraj stoi w obliczu kryzysu kosztów utrzymania.
Partia Liberalna obwiniła marnotrawstwo rządu za napędzanie inflacji i podwyższanie stóp procentowych i zobowiązała się do likwidacji ponad jednego na pięć stanowisk w służbie publicznej w celu zmniejszenia wydatków rządowych.
Podczas gdy obie strony stwierdziły, że kraj powinien osiągnąć zerową emisję gazów cieplarnianych netto do 2050 r., Dutton twierdzi, że poleganie na energii jądrowej zamiast odnawialnych źródeł energii, takich jak turbiny słoneczne i wiatrowe, zapewniłoby tańszą energię elektryczną.
Partia Pracy argumentowała, że administracja Duttona ograniczy usługi, aby zapłacić za ambicje budowy siedmiu finansowanych przez rząd generatorów jądrowych. Australia obecnie nie ma energii jądrowej.
Senator opozycji Jacinta Nampijnpa Price byłaby odpowiedzialna za likwidację 41 000 stanowisk w służbie publicznej w administracji Duttona. W zeszłym miesiącu zwróciła na siebie uwagę mediów, gdy powiedziała zwolennikom, że jej rząd „ponownie uczyni Australię wielką”.
Price powiedziała wówczas reporterom, że nie przypomina sobie, by użyła słów przypominających republikańskie hasło „Uczyńmy Amerykę wielką ponownie”.
Price, która powiedziała, że została sfotografowana w czapce MAGA „żartem w czasie świąt Bożego Narodzenia”, w sobotę obwiniła media za skupienie się na Trumpie w kampanii wyborczej.
„Sprawiliście, że wszystko kręci się wokół Donalda Trumpa” — Price powiedział Australian Broadcasting Corp. „Naprawdę nie obchodzi nas sposób, w jaki Donald Trump rządzi Ameryką. Martwił nas sposób, w jaki Australia jest rządzona pod rządami Albańczyka”.
Wybory odbyły się na tle tego, co obie strony polityczne opisują jako kryzys kosztów utrzymania.
Foodbank Australia, największa organizacja charytatywna zajmująca się pomocą żywnościową w kraju, poinformowała, że 3,4 miliona gospodarstw domowych w kraju liczącym 27 milionów ludzi doświadczyło w zeszłym roku braku bezpieczeństwa żywnościowego. Oznaczało to, że Australijczycy pomijali posiłki, jedli mniej lub martwili się, że zabraknie im jedzenia, zanim będą mogli sobie pozwolić na zakup większej ilości.
Bank centralny obniżył swoją referencyjną stopę procentową gotówki o ćwierć punktu procentowego w lutym do 4,1%, co wskazuje, że najgorsze trudności finansowe minęły. Powszechnie oczekuje się, że stopa zostanie ponownie obniżona na następnym posiedzeniu zarządu banku 20 maja, tym razem w celu zachęcenia do inwestycji pośród międzynarodowej niepewności gospodarczej wywołanej przez politykę taryfową Trumpa.